
فهرست مطالب این صفحه
همه چیز درباره واقعه غدیر خم
جزئیات وقایعی كه در صحرای غدیر خم و قبل و بعد از آن اتفاق افتاده، بهطور یكجا از یک نفر نقل نشده است. هر یك از حاضران گوشههایی از آن مراسم باشکوه را بازگو کردهاند، و قسمتهایی از قضایا را هم ائمه معصومین (ع) نقل فرمودهاند.
با یك بررسی و مطالعه در اخبار و احادیث و تاریخ، تصویری از جریان غدیر ترسیم گردیده که بهعنوان خلاصه واقعه غدیر خم در این صفحه برایتان شرح خواهیم داد.
ترسیم واقعه غدیر
بااینکه علماء شیعه و سنی از قرون اول هجری تاکنون در کتابهای متعددی به اختصار یا به تفصیل واقعه، و خطابه غدیر را ذکر کردهاند، اما باکمال تأسف بسیاری از مسلمین جهان با متن کامل و مضامین عالی و مستحکم و حقائق نهفته آن آشنایی لازم را ندارند! و بعضاً گمان میکنند که در مورد چنین مطلب مهم و سرنوشت سازی با تمام آن مقدمات طولانی پیامبر اکرم (ص) تنها به جمله: “من کنت مولاه فهذا علی مولاه” کفایت فرموده است.
عدهای هم با توجیهات غلط خواستند چنین جلوه دهند که سخن درباره دوستی با علی(ع) بوده و در مورد خلافت و جانشینی کلامی گفته نشده است.
درحالیکه تاریخ گواهی میدهد، پیامبر گرامی اسلام(ص) از اولین جلسات ابلاغ رسالت تا آخرین لحظات عمر شریفش مسئله خلافت و جانشینی بلافصل علی بن ابیطالب(ع) را به امر الهی بیان فرمودند و در روز هجدهم ذیالحجه سال یازدهم هجرت در غدیرخم به امر خداوند جای هیچگونه عذر و بهانهای را برای احدی در این مسئله باقی نگذاشتند.
آغاز سفر حج (حجه الوداع)
سومین و آخرین بار بعد از هجرت كه پیامبر (ص) وارد مكه شدند در سال دهم هجری حجهالوداع نامیده شد چراکه حضرت برای اولین بار بهطور رسمی اعلان حج دادند تا همه ّ مردم در حد امكان حاضر شوند. بهعلاوه قبلتر حضرت اشاراتی فرموده بودند كه امسال سال آخر عمر من است و این میتوانست باعث شركت همهجانبه مردم باشد.
پس از اعلان عمومی، مهاجرین، انصار و قبایل اطراف مدینه و مكه و حتی بلاد یمن و غیر آن بهسوی مكه سرازیر شدند تا جزئیات احکام حج را شخصاً از پیامبرشان بیاموزند و در این اولین سفر رسمی آن حضرت بهعنوان حج شركت داشته باشند.
اعلام رسمی پیامبر برای حضور در غدیر
بااینکه انتظار میرفت پیامبر خدا در این اولین و آخرین سفر حج خود مدتی در مكه بمانند، ولی بلافاصله پس از اتمام حج حضرت به منادی خود بلال دستور دادند تا به مردم اعلان كند: فردا كسی جز معلولان نباید باقی بماند، و همه باید حركت كنند تا در وقت معین در غدیر خم حاضر باشند.
برکه غدیر كمی قبل از جحفه که محل افتراق اهل مدینه و اهل مصر و اهل عراق و اهل نجد بود به امر خاص الهی انتخاب شد. در این مكان، آبگیر و درختان کهنسالی وجود داشت. هماکنون نیز، غدیر محل شناخته شدهای در ۲۲۰ كیلومتری مكه قرار دارد، و مسجد غدیر محل عبادت و زیارت زائران است.
جمعیتی حدود یکصد و بیست هزار نفر در مراسم حج شركت كردند كه فقط هفتاد هزار نفر آنان از مدینه به همراه حضرت حركت كرده بودند، طوری كه لبیکگویان از مدینه تا مكه متصل بودند.
حضرت چند روز به ماه ذیالحجه مانده از مدینه خارج شدند، و پس از احرام از مسجد شجره كه در نزدیكی مدینه است- راهی مكه شدند و بعد از ده روز طی مسافت در روز سهشنبه پنجم ذیالحجه وارد مكه شدند.
امیرالمؤمنین(ع) هم که پیشتر از طرف حضرت به یمن و نجران برای دعوت به اسلام و جمعآوری خمس و زكات به جزیه رفته بودند به همراه عدهای در حدود دوازده هزار نفر از اهل یمن برای حج به مكه رسیدند.
پیامبر و امیرالمؤمنین(ع) بر فراز غدیر
انتظار مردم به پایان رسید. ابتدا منادی حضرت ندای نماز جماعت داد، و سپس نماز ظهر را به جماعت خواندند.
بعد از آن مردم ناظر بودند كه پیامبر بر فراز منبر ایستادند و امیرالمؤمنین(ع) را فرا خواندند و به او دستور دادند بالای منبر بیاید و در سمت راست بایستد. قبل از شروع خطبه، امیرالمومنین(ع) یك پله پائینتر بر فراز منبر در طرف راست حضرت ایستاده بودند.سپس آن حضرت نگاهی به راست و چپ جمعیت نمودند و منتظر شدند تا مردم همگی جمع شوند. پس از آماده شدن مردم، پیامبر اكرم(ص) سخنرانی تاریخی و آخرین خطابه رسمی خود را برای جهانیان آغاز كردند.
خطبه غدیر
قسمت هایی که به هیچ وجه قابل توجیه و تحریف نیست و کاملا مسئله والیت و امامت بالفصل علی ابن ابیطالب(ع) از آن استفاده می شود مانند این قسمت از خطبه که پیامبر اکرم(ص) خطاب به مردم فرمودند: ألَسْتُ أوْلَى بِكُمْ مِنْ أنْفُسِكُمْ
همه حاضرین یک صدا گفتند بلی
آن گاه دست علی (ع) را گرفت، بلند کرد و فرمود:
مَنْ كُنْتُ مَوْلاَهُ فَهَذَا عَلِىٌّ مَوْلاَهُ؛ اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاَهُ، وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ، وَ انْصُرْ مَنْ نّصَرَهُ، وَ اخْذُل مَنْ خَذَلَه